หากพูดถึงโอกินาว่าแล้วคงหนีไม่พ้นธรรมชาติและศิลปะวัฒนธรรมอันสวยงาม ไม่ว่าจะเป็นศิลปะบนผืนผ้า ศิลปะการฟ้อนรำ หรือ ดนตรีอันเป็นเอกลักษณ์ของโอกินาว่า แต่ยังมีอีกอย่างหนึ่งที่หากใครได้ไปโอกินาว่าจะต้องสังเกตุเห็นเจ้าสิ่งนี้แน่นอน นั่นก็คือเครื่องปั้นแบบโอกินาว่า ที่พบเห็นได้ตามร้านอาหารที่โอกินาว่า
เครื่องปั้นโอกินาว่าหรือเรียกในภาษาโอกินาว่า ว่า “ยาจิมุน” เป็นศิลปะดั้งเดิมของโอกินาว่าซึ่งมีมายาวนานกว่า 400 ปีแล้ว แน่นอนว่าใครอยากไปเดินชมหรือซื้อเครื่องปั้นก็สามารถไปได้ง่าย ๆ เพราะอยู่ในเมืองนาฮะนี่เองนั่นก็คือที่ “สึโบยะ ยาจิมุน โดริ (壺屋焼物通り)”
หรือจะขับรถขึ้นไปทางเหนือของโอกินาว่าซักเล็กหน่อย ไปยังเมืองโยมิตันที่นี่ก็มี “ยาจิมุน โนะ ซาโตะ (やちむんの里)” ซึ่งทั้ง 2 ที่นี้ไม่ใช่เป็นแค่สถานที่วางจำหน่ายเครื่องปั้นดินเผายาจิมุน แต่ถือได้ว่าทั้งสองย่านนี้เป็นย่านที่ผู้ที่สืบทอดศิลปะการปั้นเครื่องปั้นแบบโอกินาว่า ซึ่งที่นี่สามารถที่จะชมฝีมืออันเป็นเอกลักษณ์ของช่างปั้นแต่ละท่านได้ที่นี่เลยล่ะ
ประวัติศาสตร์ของเครื่องปั้นยาจิมุนที่มีมายาวนานถึง 600 ปี เริ่มจากการติดต่อค้าขายของอาณาจักรริวกิว (จังหวัดโอกินาว่าในอดีตเคยเป็นอาณาจักรชื่อว่า “ริวกิว”) ในศตวรรษที่ 14 - 16 ที่มีการนำเข้าเครื่องปั้นจากจีน หรือ อาณาจักรต่าง ๆ ทางเอเชียใต้ และวิธีการเผาเครื่องปั้นแบบเอเชียใต้เข้ามายังอาณาจักรริวกิว
ปี ค.ศ.1609 ในช่วงต้นยุคเอโดะ อาณาจักรริวกิวถูกรุกรานจากตระกูลชิมัตสึแห่งแคว้นซัตสึมะ ทำให้อาณาจักรริวกิวอยู่ภายใต้การปกครองของโดยตระกูลชิมัตสึและถูกจำกัดให้อยู่ภายใต้ข้อกำหนดการทำค้าขายต่าง ๆ ต่อมาในศตวรรษที่ 17 มีการกล่าวว่ากษัตริย์โชเทย์แห่งอาณาจักรริวกิวได้มีการรวบ ๆ เตาเผาที่กระจัดกระจายอยู่ตามชนบทมารวมเพื่อสร้างย่านเครื่องปั้นดินเผาที่เรียกว่า "ยาจิมุน" เพื่อส่งเสริมอุตสาหกรรม และนี้คือจุดเริ่มต้นของเครื่องปั้นสึโบยะ(เครื่องปั้นแบบริวกิวดั้งเดิม) เครื่องปั้นที่มีสีสันสดใสและถูกนำมาใช้เป็นเครื่องใช้ในบ้านทั่วไป
ใครที่สนใจเรื่องเครื่องปั้นเป็นพิเศษสามารถไปที่ "พิพิธภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาสึโบยะ (壺屋焼物博物館)" พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่ในเมืองนาฮะ ที่ถ้าใครชื่นชอบเกี่ยวกับเครื่องปั้นแล้วล่ะก็ที่นี่สามารถให้คุณได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของเครื่องปั้นยาจิมุนได้ที่นี่
เครื่องปั้นยาจิมุนมีการพัฒนาจนเกิดหลากหลายสไตล์ อีกหนึ่งเครื่องปั้นยาจิมุนอันโดดเด่นคือ “การะการะ” กาสำหรับใส่อาวาโมริ เครื่องดื่มอันเป็นเอกลักษณ์ของโอกินาว่า ซึ่งสามารถเห็นได้ตามร้านอาหารโอกินาว่า ชื่อ “การะการะ” เป็นชื่อที่ได้มาจากเสียงลูกบอลดินเผาที่อยู่ภายในดัง "การะการะ" ถ้าเทียบกับไทยคงคล้ายกับเสียง “แกร๊ก ๆ” ซึ่งเสียงนี้จะดังต่อเมื่ออาวาโมริหมด เป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญาชาวบ้านเลยค่ะ
เมื่อพูดถึงเครื่องปั้นกับอาวาโมริแล้วว่ากันว่าชื่อของอาวาโมริ ว่ากันว่ามาจากคำว่า มากฟอง อาวาโมริที่ดีต้องเกิดฟองเยอะ สามารถทดสอบได้จากการรินอาวาโมริสูงจากถ้วยระดับหนึ่ง หากเกิดฟองเยอะก็คืออาวาโมริที่ได้คุณภาพของระดับแรงแอลกอฮอล์นั่นเอง
ข้อมูลอ้างอิงจาก
http://www.mingei-okumura.com/fs/mingei/c/yachimunhistory
https://en.wikipedia.org/wiki/Tsuboya_ware
https://blog.goo.ne.jp/keaton-masuda/e/7d197ea2352a3a1738ed815f07a647b5
https://taragawa.co.jp/?page_id=1727
เครื่องปั้นโอกินาว่าหรือเรียกในภาษาโอกินาว่า ว่า “ยาจิมุน” เป็นศิลปะดั้งเดิมของโอกินาว่าซึ่งมีมายาวนานกว่า 400 ปีแล้ว แน่นอนว่าใครอยากไปเดินชมหรือซื้อเครื่องปั้นก็สามารถไปได้ง่าย ๆ เพราะอยู่ในเมืองนาฮะนี่เองนั่นก็คือที่ “สึโบยะ ยาจิมุน โดริ (壺屋焼物通り)”
หรือจะขับรถขึ้นไปทางเหนือของโอกินาว่าซักเล็กหน่อย ไปยังเมืองโยมิตันที่นี่ก็มี “ยาจิมุน โนะ ซาโตะ (やちむんの里)” ซึ่งทั้ง 2 ที่นี้ไม่ใช่เป็นแค่สถานที่วางจำหน่ายเครื่องปั้นดินเผายาจิมุน แต่ถือได้ว่าทั้งสองย่านนี้เป็นย่านที่ผู้ที่สืบทอดศิลปะการปั้นเครื่องปั้นแบบโอกินาว่า ซึ่งที่นี่สามารถที่จะชมฝีมืออันเป็นเอกลักษณ์ของช่างปั้นแต่ละท่านได้ที่นี่เลยล่ะ
ประวัติศาสตร์ของเครื่องปั้นยาจิมุนที่มีมายาวนานถึง 600 ปี เริ่มจากการติดต่อค้าขายของอาณาจักรริวกิว (จังหวัดโอกินาว่าในอดีตเคยเป็นอาณาจักรชื่อว่า “ริวกิว”) ในศตวรรษที่ 14 - 16 ที่มีการนำเข้าเครื่องปั้นจากจีน หรือ อาณาจักรต่าง ๆ ทางเอเชียใต้ และวิธีการเผาเครื่องปั้นแบบเอเชียใต้เข้ามายังอาณาจักรริวกิว
ปี ค.ศ.1609 ในช่วงต้นยุคเอโดะ อาณาจักรริวกิวถูกรุกรานจากตระกูลชิมัตสึแห่งแคว้นซัตสึมะ ทำให้อาณาจักรริวกิวอยู่ภายใต้การปกครองของโดยตระกูลชิมัตสึและถูกจำกัดให้อยู่ภายใต้ข้อกำหนดการทำค้าขายต่าง ๆ ต่อมาในศตวรรษที่ 17 มีการกล่าวว่ากษัตริย์โชเทย์แห่งอาณาจักรริวกิวได้มีการรวบ ๆ เตาเผาที่กระจัดกระจายอยู่ตามชนบทมารวมเพื่อสร้างย่านเครื่องปั้นดินเผาที่เรียกว่า "ยาจิมุน" เพื่อส่งเสริมอุตสาหกรรม และนี้คือจุดเริ่มต้นของเครื่องปั้นสึโบยะ(เครื่องปั้นแบบริวกิวดั้งเดิม) เครื่องปั้นที่มีสีสันสดใสและถูกนำมาใช้เป็นเครื่องใช้ในบ้านทั่วไป
ใครที่สนใจเรื่องเครื่องปั้นเป็นพิเศษสามารถไปที่ "พิพิธภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาสึโบยะ (壺屋焼物博物館)" พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่ในเมืองนาฮะ ที่ถ้าใครชื่นชอบเกี่ยวกับเครื่องปั้นแล้วล่ะก็ที่นี่สามารถให้คุณได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของเครื่องปั้นยาจิมุนได้ที่นี่
เครื่องปั้นยาจิมุนมีการพัฒนาจนเกิดหลากหลายสไตล์ อีกหนึ่งเครื่องปั้นยาจิมุนอันโดดเด่นคือ “การะการะ” กาสำหรับใส่อาวาโมริ เครื่องดื่มอันเป็นเอกลักษณ์ของโอกินาว่า ซึ่งสามารถเห็นได้ตามร้านอาหารโอกินาว่า ชื่อ “การะการะ” เป็นชื่อที่ได้มาจากเสียงลูกบอลดินเผาที่อยู่ภายในดัง "การะการะ" ถ้าเทียบกับไทยคงคล้ายกับเสียง “แกร๊ก ๆ” ซึ่งเสียงนี้จะดังต่อเมื่ออาวาโมริหมด เป็นอีกหนึ่งภูมิปัญญาชาวบ้านเลยค่ะ
เมื่อพูดถึงเครื่องปั้นกับอาวาโมริแล้วว่ากันว่าชื่อของอาวาโมริ ว่ากันว่ามาจากคำว่า มากฟอง อาวาโมริที่ดีต้องเกิดฟองเยอะ สามารถทดสอบได้จากการรินอาวาโมริสูงจากถ้วยระดับหนึ่ง หากเกิดฟองเยอะก็คืออาวาโมริที่ได้คุณภาพของระดับแรงแอลกอฮอล์นั่นเอง
ข้อมูลอ้างอิงจาก
http://www.mingei-okumura.com/fs/mingei/c/yachimunhistory
https://en.wikipedia.org/wiki/Tsuboya_ware
https://blog.goo.ne.jp/keaton-masuda/e/7d197ea2352a3a1738ed815f07a647b5
https://taragawa.co.jp/?page_id=1727
